ศัลยกรรมตาสองชั้น หนังตาตก กล้ามเนื้อตาอ่อนแรง

แก้ไขกล้ามเนื้อตาอ่อนแรง (Ptosis Correction)

การแก้ไขหนังตาตกเป็นการผ่าตัดเพื่อยกระดับเปลือกตาบนที่หย่อนคล้อย (ptosis) ซึ่งอาจบดบังการมองเห็นและทำให้ดูเหนื่อยล้าหรืออ่อนเพลีย การผ่าตัดมีเป้าหมายเพื่อยกเปลือกตาให้อยู่ในตำแหน่งปกติ ปรับปรุงทั้งขอบเขตการมองเห็นและความสมมาตรของดวงตา

ปรับกล้ามเนื้อตา (Levator Resection) – การปรับกล้ามเนื้อตาเป็นการผ่าตัดที่พบบ่อยที่สุดในการแก้ไขหนังตาตก เมื่อกล้ามเนื้อยกเปลือกตายังคงมีแรงยกอยู่บ้างแต่ไม่เต็มที่ ขั้นตอนการผ่าตัดเกี่ยวข้องกับการกรีดแผลบริเวณรอยพับของเปลือกตาบน (วิธีภายนอก) หรือเข้าถึงกล้ามเนื้อจากด้านในเปลือกตา (วิธีภายใน) จากนั้นจะทำการตัดทอนหรือกระชับกล้ามเนื้อยกเปลือกตา โดยการเลื่อนตำแหน่งหรือตัดส่วนของกล้ามเนื้อออก แล้วเย็บกลับเข้ากับแผ่นทาร์ซัล (เนื้อเยื่อเกี่ยวพันในเปลือกตา) ด้วยไหม วิธีนี้จะช่วยเสริมความแข็งแรงของกล้ามเนื้อในการยกเปลือกตา

ใช้เนื้อเยื่อเสริมเพื่อเพิ่มแรงยกของเปลือกตา (Frontalis Sling) – การผ่าตัดแบบ Frontalis Sling ใช้สำหรับกรณีหนังตาตกที่รุนแรงกว่า โดยที่กล้ามเนื้อยกเปลือกตาทำงานได้น้อยมากหรือไม่มีเลย (โดยทั่วไปมีแรงยกของกล้ามเนื้อน้อยกว่า 4 มิลลิเมตร) ในเทคนิคนี้ เปลือกตาบนจะถูกเชื่อมต่อกับกล้ามเนื้อหน้าผาก (กล้ามเนื้อที่อยู่เหนือคิ้วซึ่งทำหน้าที่ยกคิ้ว) โดยใช้สายคล้อง (sling) ที่ทำจากวัสดุที่ไม่ละลาย เช่น ซิลิโคน ไนลอน โพลีเอสเตอร์ หรือพังผืดจากร่างกายผู้ป่วยเอง (autogenous fascia lata) จะมีการกรีดแผลเล็กๆ ที่เปลือกตาและเหนือคิ้ว จากนั้นจะสอดวัสดุทำสายคล้องใต้ผิวหนังเพื่อเชื่อมต่อเปลือกตากับกล้ามเนื้อหน้าผาก วิธีนี้ช่วยให้ผู้ป่วยสามารถใช้กล้ามเนื้อหน้าผากในการยกเปลือกตาที่หย่อนคล้อยได้ 

ผ่าตัดตาสองชั้น (Double Eyelid Surgery)

การทำตาสองชั้นเป็นการผ่าตัดเพื่อสร้างรอยพับที่เปลือกตาบน ซึ่งเป็นลักษณะที่หลายคนปรารถนาเพื่อความสวยงาม ทำให้ดวงตาดูโต สดใส และตื่นตัวมากขึ้น ที่ WIH เรามีเทคนิคการผ่าตัดตาสองชั้นหลักๆ สามวิธี เพื่อให้เหมาะสมกับความต้องการและลักษณะของเปลือกตาที่แตกต่างกันในแต่ละบุคคล

กรีดสั้น (Partial Incision) –  ผ่าตัดโดยการกรีดแผลขนาดเล็ก (น้อยกว่า 1 เซนติเมตร) บริเวณกึ่งกลางของเปลือกตาบน เพื่อนำไขมันส่วนเกินออก และสร้างชั้นตาใหม่โดยการเย็บผิวหนังเข้ากับกล้ามเนื้อตา

• จุดเด่น: แผลเล็ก ฟื้นตัวไว รอยแผลเป็นน้อย
• ข้อจำกัด: ไม่สามารถนำไขมันหรือผิวหนังส่วนเกินออกได้มาก อาจไม่เหมาะสำหรับผู้ที่มีหนังตาตกมาก เปลือกตาหนา หรือมีไขมันใต้ผิวหนังมาก
• ระยะเวลาพักฟื้น: 7-10 วัน

กรีดยาว (Full Incision) – ผ่าตัดโดยการกรีดแผลตามแนวยาวของเปลือกตาบน ตั้งแต่หัวตาไปจนถึงหางตา เทคนิคนี้ช่วยให้สามารถนำผิวหนัง ไขมัน และกล้ามเนื้อส่วนเกินออกได้มากขึ้น และสามารถปรับแต่งรูปทรงของชั้นตาได้อย่างแม่นยำ 

• จุดเด่น:สามารถแก้ไขเปลือกตาได้อย่างครอบคลุม รวมถึงการนำผิวหนังและไขมันส่วนเกินออกได้มาก เหมาะสำหรับผู้ที่มีเบ้าตาลึก หรือผู้ที่เคยผ่าตัดตาสองชั้นมาก่อนแต่ไม่ประสบความสำเร็จ
• ข้อจำกัด: ระยะเวลาพักฟื้นนานกว่า รอยแผลผ่าตัดยาวกว่า ซึ่งอาจเห็นได้ชัดเจนในช่วงแรก
• ระยะเวลาพักฟื้น: 10–14 วัน

ไม่กรีด (Non-incision) – ผ่าตัดโดยการใช้ไหมเย็บผ่านรูเล็กๆ ที่เปลือกตาบน โดยไม่มีการกรีดผิวหนังอย่างมีนัยสำคัญ เทคนิคนี้อาศัยการสร้างความเชื่อมโยงระหว่างผิวหนังกับกล้ามเนื้อยกเปลือกตา (levator muscle) หรือแผ่นทาร์ซัล (tarsal plate)

• จุดเด่น: ไม่มีการกรีดผิวหนัง ทำให้เกิดรอยแผลเป็นน้อยมาก หรือไม่มีรอยแผลเป็นเลย ระยะพักฟื้นเร็วกว่า และมีอาการบวมช้ำน้อยกว่าเมื่อเทียบกับเทคนิคการกรีด
• ข้อจำกัด: ชั้นตาอาจไม่คงทนเท่ากับการผ่าตัดแบบกรีด และชั้นตาอาจคลายตัวหรือหายไปเมื่อเวลาผ่านไป
• ระยะเวลาพักฟื้น: 5–7 วัน

เปิดหัวตา (Epicanthoplasty)

การเปิดหัวตาเป็นการผ่าตัดเสริมความงามที่ออกแบบมาเพื่อปรับปรุงรูปลักษณ์ของดวงตา โดยการปรับเปลี่ยนรอยพับของหนังตาบริเวณหัวตา ซึ่งเรียกอีกอย่างว่า Mongolian fold ขั้นตอนนี้สามารถทำให้ดวงตาดูโตขึ้น กว้างขึ้น และเปิดมากขึ้น มักจะทำร่วมกับการผ่าตัดตาสองชั้นเพื่อให้ได้รูปลักษณ์ที่สมดุลและกลมกลืนยิ่งขึ้น

เทคนิคการผ่าตัด

• Medial Epicanthoplasty (เปิดเฉพาะด้านหัวตา) – การเปิดหัวตาด้านในมุ่งเน้นไปที่การปรับเปลี่ยนรูปทรงบริเวณหัวตา โดยการคลายหรือปรับรอยพับของหนังตาบริเวณนั้น การผ่าตัดเกี่ยวข้องกับการกรีดแผลเล็กๆ ที่ผิวหนังบริเวณหัวตา แล้วทำการจัดเรียงหรือตัดผิวหนังส่วนเกินออก เพื่อเปิดบริเวณหัวตาให้กว้างขึ้น มีการใช้เทคนิคต่างๆ เช่น V-Y, W หรือ Z-plasties รวมถึงวิธีการปรับผิวหนังใหม่ (skin redraping methods) เป้าหมายคือการทำให้ส่วนด้านในของดวงตายาวขึ้น ทำให้ดวงตาดูโตและสดใสขึ้น
• Lateral Epicanthoplasty (เปิดทั้งหัวตาและหางตา) – การเปิดหางตามุ่งเน้นไปที่การขยายขอบด้านนอกของดวงตา (lateral canthus) โดยเฉพาะอย่างยิ่งความเอียงของร่องเปลือกตา (palpebral fissure) ขั้นตอนนี้มีเป้าหมายเพื่อเพิ่มความยาวในแนวนอนของดวงตา และสร้างรูปทรงที่เรียวคล้ายอัลมอนด์มากขึ้น เกี่ยวข้องกับการกรีดแผลเล็กๆ ที่มุมด้านนอกของดวงตา และปรับเนื้อเยื่อเพื่อขยายดวงตาในแนวนอน เรียกอีกอย่างว่า lateral canthoplasty ซึ่งเป็นการปรับตำแหน่งของมุมตาโดยการกระชับเอ็นยึดมุมตาด้านข้าง (lateral canthal tendon)